Ποικιλίες Σταφυλιών

Ασύρτικο.
Απαντάται σε όλες τις Κυκλάδες, κυρίως όμως στη Σαντορίνη και στην Πάρο. 
Τα σταφύλια του χαρακτηρίζονται από υψηλό επίπεδο οξύτητας, έχουν όμως και υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη. 
Αυτό ακριβώς το οξύμωρο καθιστά τη συγκεκριμένη ποικιλία μία από τις πιο εύχρηστες του ελληνικού αμπελώνα, 
από την οποία μπορούν να παραχθούν κρασιά που να καλύπτουν όλη την γκάμα από έντονα ξηρά μέχρι σύνθετα και γλυκά, όπως το Βινσάντο της Σαντορίνης.

Μοσχάτο.
Ποικιλία που καλλιεργείται κατά κύριο λόγο στη Σάμο και στη Β.Δ. Πελοπόννησο. Ο τρύγος γίνεται στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Τα ξηρά κρασιά που παράγονται από αυτή την ποικιλία έχουν έντονα αρώματα με κυριαρχία του τριαντάφυλλου, κίτρινα φρούτα
και εσπεριδοειδή. Στόμα ελαφρύ, με μεσαία αλκοόλη και χαμηλή οξύτητα. Είναι ευοξείδωτη. Παράγει επίσης γλυκά κρασιά.

Ντεμπίνα.
Ποικιλία της Βόρειας Ελλάδας, με επίκεντρο καλλιέργειας τη Ζίτσα (Νομός Ιωαννίνων). 

Ο τρύγος γίνεται στα μέσα Σεπτεμβρίου. 

Παράγει κρασιά με μεσαία ένταση αρωμάτων κίτρινων φρούτων και κανέλας. Στόμα ελαφρύ, με χαμηλή αλκοόλη 

και μεσαία οξύτητα. Παράγει επίσης αφρώδη και ημιαφρώδη κρασιά. 

Ρομπόλα. 
Ποικιλία των Επτανήσων, με επίκεντρο την Κεφαλονιά. Ο τρύγος γίνεται στις αρχές Σεπτεμβρίου. 

Παράγει κρασιά με μεσαία αρωματική ένταση, αρκετά σύνθετα, 

εσπεριδοειδών και κίτρινων φρούτων. Στόμα γεμάτο, με αρκετά υψηλή οξύτητα. 

Οίνος Και Θρησκεία

Το κρασί κατέχει σημαντική θέση στην ιερουργία, το εθιμοτυπικό και τη βιβλιογραφία, επομένως στις θρησκείες του κόσμου.

Στην αρχαιότητα, Δωδεκάθεο

Ο Δίας είδε μια μέρα ψηλά από τον Όλυμπο την όμορφη Σεμέλη μιαν από τις κόρες του Κάδμου, βασιλιά της Θήβας, και την αγάπησε. Κατέβηκε λοιπόν μιά σκοτεινή νύχτα από τον Όλυμπο και κοιμήθηκε μαζί της. Η Ήρα μη μπορώντας να κάνει κακό στον Δία, εκδικείται τη Σεμέλη. Το έξι μηνών έμβρυο που κυοφορούσε, κρύβει τώρα στον μηρό του ο Δίας και μετά τρεις μήνες γεννιέται ο Διόνυσος (Διο(σ) – νυσος = γιος).
Ο οποίος όμως καταδιώκεται από τη γέννησή του ακόμη από την Ήρα και μεγαλώνει με τη βοήθεια των Νυμφών.
Στα ταξίδια του και τις περιπέτειές του έχει μόνιμη συνοδεία τις μαινάδες, τους σατύρους και τις νύμφες. Όπου τον υποδέχονται ευχαρίστως, τους μαθαίνει την αμπελοκαλλιέργεια (Αιτωλεία βασιλεύς Οινέας, Αττική Ικάριος – βασιλιάς του ομώνυμου Δήμου, σημερινού Διόνυσου). Έτσι με τον «ιερό γάμο» του Δία και της Σεμέλης δηλαδή του Ουρανού και της Γης εξηγείται η επίδραση των μετεωρολογικών φαινομένων στην αμπελοκαλλιέργεια. Η μανία του Διόνυσου και των μαινάδων δηλώνουν την οργιαστική λατρεία, την έκσταση, τις παραισθήσεις από την επήρεια της μέθης
και του χορού.

Στην Καινή Διαθήκη

Ο Χριστός αρχίζει τα θαύματά του με την μετατροπή νερού σε κρασί στο γάμο της Κανά. Όταν η Παναγία – Μητέρα του, του ανακοινώνει «οίκον ουκ έχουσι». Εκείνος φροντίζει και «το ύδωρ, οίνον γεγενημένον» γεύεται ο αρχιτρίκλινος και μάλιστα απορεί για την εξαιρετική του ποιότητα « πας άνθρωπος πρώτον τον καλόν οίνον τίθησι, και όταν μεθυσθώσι, τότε τον ελάσσω συ τετήρηκας  τον καλόν οίνον έως άρτι ».
Κυρίως όμως ο οίνος ευλογείται και καθαγιάζεται στον μυστικό Δείπνο διότι χρησιμοποιείται στην πρώτη σύσταση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας : « Τούτο το ποτήριον η καινήν διαθήκην εν τω αίματί μου, τουπέρ υμών εκχυνόμενον », ( Λουκάς κς΄18 – 24 ) και
στο κατά Ματθαίον « και λαβών το ποτήριον και ευχαριστήσας έδωκε αυτούς λέγων, πιέτε εξ αυτού πάντες , τούτο γαρ εστί το αίμαμου το της καινής διαθήκης το περί πολλών  εκχυνόμενον είς άφεσιν αμαρτιών »,(κστ΄28–36). Αλλά συγχρόνως δίδει και την μεγάλην υπόσχεση. « Λέγω δε υμίν, ότι ου μην πιω απ’  άρτι, εκ τούτου του γεννήματος της αμπέλου, έως της ημέρας εκείνης, όπου αυτό πίνω μεθ’ υμών καινόν εν της βασιλείας  του Πατρός μου », ( Ματθ. κστ΄. 36 – 40 ).Στην Εκκλησία μας ο οίνος χρησιμοποιείται σε ποικίλες λειτουργικές χρήσεις. Κυρίως όπως προαναφέρθηκε σαν ένα από τα δύο συστατικά της Θ. Ευχαριστίας αναμεμιγμένος με νερό και μεταβαλλόμενος σε αίμα Χριστού. Γι’ αυτό ανέκαθεν προτιμάται ερυθρός οίνος για να προσομοιάζει στο αίμα Κυρίου ( Χρυσόστομος, ομιλία στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο).

Στις διάφορες εκκλησίες

Οι Αρμένιοι μόνον οίνον, οι Αιθίοπες χρησιμοποιούν γλεύκος, παρεκκλίσεις οι οποίες αποκυρήχθησαν από την εν Τρούλλω σύνοδον άρθρο 32.Εκτός της Θ. Ευχαριστίας στο μυστήριο του γάμου προσφέρεται στους νεόνυμφους κοινόν ποτήριον οίνου που δηλώνει την συμμετοχή στις χαρές και τις λύπες της συμβίωσης.

Ο Άγιος Τρύφωνας από τη Λάμψακο της Φρυγίας, καθιερώθηκε ως Άγιος προστάτης των αμπελουργών, κρατά κλαδευτήρι και έχει σημαντικές δυνάμεις κατά των ποικίλων εχθρών που ενεργούν βλαπτικά στα αμπέλια, στα δενδροκηπευτικά και τους αγρούς : αντίξοες καιρικές συνθήκες, ασθένειες, έντομα, κάμπιες αλλά και ποντικοί υποχωρούν μπροστά του, εφόσον βέβαια του αποδοθούν οι προσήκουσες τιμές. Ονομαστικά αναφέρονται στον Εξορκισμό του Αγίου Μάρτυρος Τρύφωνος μεταξύ των ...“κακούργων θηρίων των αδικούντων την άμπελον, την χώραν τε και τον κήπον : Κάμπη, Σκώληξ, Σκωληκοκάμπη, Σκάνθαρος, Βρούχος, Ακρίς, Επίμαλος, Καλιγάρις, Μακρόπους, Μύρμηξ, Φθειρ, Ρυγίτης, Ψυλλίτης, Καυσοκόπος, Ερυσίβη, Κοχλοί, Ψαλίτης και ει τι άλλο προσφυσούν και μαραίνον τον καρπόν της σταφυλής και των λοιπών ειδών και λαχάνων”.Η λαϊκή παράδοση συνδέει τον Άγιο με τα αμπέλια και τους αμπελουργούς μέσω ευρύτατα διαδεδομένης στο βαλκανικό χώρο αφήγησης. Σύμφωνα με μια παραλλαγή ο Άγιος Τρύφωνας κλάδευε το αμπέλι του αδιαφορώντας για τις αντίθετες υποδείξεις της Παναγίας και έκοψε τη μύτη του. Η φράση - κλειδί “κλαδεύω έτσι κι όχι έτσι, είπε κι έκοψε τη μύτη του” συνοδεύεται από χειρονομία χαρακτηριστική της τεχνικής του κλαδέματος, χωρίς την οποία ο ακροατής αδυνατεί να αντιληφθεί πώς ακριβώς ακρωτηριάσθηκε ο Άγιος. Με αυτήν την “τεχνολογική αφήγηση” εξηγείται η λατρευτική αποχή από την εργασία στ’ αμπέλια που τηρούν όλοι οι αμπελουργικοί πληθυσμοί.

Ιουδαϊσμός

Στους Εβραίους το κρασί είναι επίσης πολύ εύχρηστο, σαν φυσικό προϊόν της Παλαιστίνης, ιδίως στους γάμους και στις γιορτές εν γένει. Μεταξύ των Ιουδαίων υπήρχε τάξις ανθρώπων, οι Ναζίρ, οι οποίοι με δική τους θέληση « απέχουν του οίνου και των οινοπνευματωδών ». Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται ο Σαμψών και ο Ιωάννης ο Βαπτιστής. Αυτοί είναι αφιερωμένοι στον Θεό ισοβίως.

Στην Εβραϊκή λατρεία γίνεται χρήσις οίνου στη λειτουργία του ναού και προσφέρεται στις σπονδές ( Εξ.κθ΄40 ). Κατά την εορτή του Πάσχα και στις λοιπές γιορτές των Εβραίων ο οίνος καταλέγεται μεταξύ των πρωτογεννημάτων ( Δεύτερ. ιη΄4).
Στη διαδικασία – τελετή της περιτομής χρησιμοποιείται επίσης οίνος.

Οι Ρωμαίοι έκαναν χρήση οίνου, απαγόρευαν όμως αυτόν απολύτως στις γυναίκες.

Στους Βίκιγκς ο Φρέι ήταν ο Θεός του γάμου και της βλάστησης.
Όταν έσπερναν τις συγκομιδές τους, σκόρπιζαν ψωμί και έχυναν
κρασί στο χώμα.

Στην Αρχαία Αίγυπτο πιθάρια οίνου συνόδευαν τον νεκρό, όπως μας αποκαλύπτει ο τάφος του Τουταγχαμών, στο ταξίδι του πέραν του τάφου.

Ποικιλίες Σταφυλιών

Η ποικιλία Βηλάνα καλλιεργείται σχεδόν αποκλειστικά στην Κρήτη, με επίκεντρο καλλιέργειας τους Νομούς Ηρακλείου και Λασιθίου.
Ο τρύγος γίνεται συνήθως στα μέσα Σεπτεμβρίου. Παράγει κρασιά που χαρακτηρίζονται από αρώματα απλά, μεσαίας έντασης,
εσπεριδοειδών και κίτρινων φρούτων. Στόμα λεπτό, με χαμηλή οξύτητα. Είναι ευοξείδωτη.
Συμμετέχει στην παραγωγή οίνων Ο.Π.Α.Π. Πεζά, Σητεία, καθώς και σε ορισμένους Τοπικούς οίνους της περιοχής της Κρήτης.

Ποικιλίες Σταφυλιών

Η Μαλαγουζιά είναι ποικιλία που καλλιεργείται κατά κύριο λόγο στη Χαλκιδική. Κάποιες μικρές καλλιέργειας υπάρχουν και στη Στερεά Ελλάδα.
Ο τρύγος γίνεται στα τέλη Αυγούστου.
Παράγει κρασιά με αρώματα που θυμίζουν μοσχάτο, δηλαδή τριαντάφυλλο (και λουλούδια γενικότερα), κίτρινα φρούτα,
εσπεριδοειδή και πιπεριά. Στόμα γεμάτο, με υψηλό αλκοόλ και μεσαία οξύτητα.
Συμμετέχει στην παραγωγή ορισμένων Τοπικών οίνων.

Ποικιλίες Σταφυλιών

Το Αθήρι είναι μία από τις παλαιότερες ποικιλίες του αιγαιοπελαγίτικου χώρου. Καλλιεργείται κυρίως στις Κυκλάδες, στα Δωδεκάνησα και στην Κρήτη.

Τα τελευταία χρόνια, όμως, η καλλιέργειά του έχει επεκταθεί στην Στερεά Ελλάδα, κυρίως στις περιοχές του νομού Λιβαδειάς και Φθιώτιδος, αλλά και στη Βόρεια Ελλάδα, περισσότερο στη Σιθωνία της Χαλκιδικής.

Φέρει τα συνώνυμα *άσπρο Αθήρι και Ασπράθηρο* και είναι ποικιλία αρκετά ζωηρή και παραγωγική. Στις περιοχές των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων και στην μεγαλύτερη έκταση της Κρήτης, διαμορφώνεται σε κυπελλοειδές σχήμα, ενώ στη Βόρεια και Στερεά Ελλάδα σε

γραμμοειδές σχήμα διπλής κατεύθυνσης. Κλαδεύεται με βραχύ κλάδεμα καρποφορίας. Είναι αρκετά ανθεκτικό στον περονόσπορο και τις ξηροθερμικές συνθήκες καλλιέργειας αλλά πολύ ευαίσθητο στο ωίδιο. Ωριμάζει πρώιμα και θεωρείται μία από τις καλύτερες ελληνικές

λευκές ποικιλίες για οινοποίηση.

Οίνος Αρχαίων Ελλήνων

Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, στην οποία η αμπελουργία είναι διαδεδομένη, η οινοποσία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παράδοσης.
Ας δούμε τι πρέσβευαν οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί και φιλοσόφοι για τις επιδράσεις της οινοποσίας στον οργανισμό και την προσωπικότητα του ανθρώπου.

Ετυμολογία

Ο Νίκανδρος ο Κολοφώνιος, ποιητής και γιατρός του 2ου αιώνα π.Χ., υποστηρίζει ότι ο οίνος πήρε το όνομά του από τον Οινέα, βασιλιά των Καλυδώνων, ο οποίος ήταν ο πρώτος που εξέθλιψε το χυμό των σταφυλιών σε κοίλα αγγεία.

Ο πατέρας της λαογραφίας Εκαταίος ο Μιλήσιος προσθέτει ότι οι "παλαιοί Έλληνες αποκαλούσαν τα αμπέλια Οίνας".
Ο Πλάτωνας συσχετίζει τη λέξη με την οίηση (φαντασία, έπαρση), υποδηλώνοντας ουσιαστικά ότι η πόση του κρασιού εντείνει αυτά τα χαρακτηριστικά στο νου του ανθρώπου. Ο Όμηρος χρησιμοποιεί τη λέξη οίνος σε συνδυασμό με την όνηση (ωφέλεια).

Τα είδη του κρασιού και οι επιδράσεις του στον οργανισμό

Ο Αθήναιος γράφει τον 3ο αιώνα μ.Χ. ότι υπάρχουν τρία είδη κρασιών: το λευκό, το κιτρινωπό και το μαύρο. Το λευκό είναι το ελαφρύτερο και έχει διουρητικές, θερμαντικές και χωνευτικές ιδιότητες. Φέρνει ωστόσο "καπνούς στο κεφάλι επειδή εξατμίζονται τα στοιχεία του".
Το μαύρο στιφό κρασί είναι θρεπτικότατο και στυπτικό, ενώ το υπόγλυκο προσβάλλει λιγότερο το κεφάλι, υποστηρίζει ο συγγραφέας των Δειπνοσοφιστών.
Οι αρχαίοι Έλληνες γενικά διαχώριζαν τον οίνο από το κρασί. Ο οίνος πίνονταν άκρατος και το κρασί κεκραμένο (διαλυμένο με νερό). Συνήθως, όμως, νέρωναν το κρασί με θαλάσσιο νερό, επειδή, όπως ισχυρίζεται ο Αθήναιος, με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η μέθη και διευκολύνεται η πέψη.
'Ετσι, η παρότρυνση "βάλε λίγο νερό στο κρασί σου" δεν αναφέρεται μόνο στο θυμικό αλλά κυρίως στη σωματική μας κατάσταση
Για τους γιατρούς του 4ου αιώνα π.Χ. Διοκλή και Πραξαγόρα, το γλυκό κρασί παραμένει περισσότερο "στα υποχόνδρια" και επισπεύδει την έκκριση σάλιου.
Κατά την αρχαιότητα ήταν ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι το κρασί βοηθά στη χώνεψη. Πράγματι, οι ερευνητές του West Virginia University αποφάνθηκαν το 1995 ότι τόσο το λευκό όσο και το κόκκινο κρασί εξουδετερώνουν κάποιους τύπους βακτηρίων που μπορούν να προκαλέσουν τροφική δηλητηρίαση, διάρροια και άλλες ενοχλήσεις που σχετίζονται με τη διατροφή.
"Οίνος ευφραίνει καρδίαν" λέει η λαϊκή σοφία και το Harvard Medical School επιβεβαιώνει αυτή την άποψη. Έχοντας μελετήσει τις σχετικές έρευνες των τελευταίων δέκα ετών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μέτρια κατανάλωση κρασιού μειώνει κατά 20 έως 40% την πιθανότητα προσβολής από στεφανιαία νόσο, επειδή αυξάνει τα επίπεδα της HDL (καλή χοληστερίνη) και ταυτόχρονα μειώνει την LDL (κακή χοληστερίνη).
Στο κρασί περιέχονται στοιχεία που λειτουργούν ως ισχυροί αντιοξειδωτικοί παράγοντες όταν απορροφώνται με την κυκλοφορία του αίματος. Αυτά τα φαινολικά στοιχεία, στα οποία περιλαμβάνονται και οι τανίνες, εντοπίζονται στην επιδερμίδα των σταφυλιών. Εξάλλου, ερευνητές από το University of California υποστηρίζουν ότι το κρασί πιθανόν να περιέχει περισσότερες αντιοξειδωτικές ιδιότητες από τη βιταμίνη Ε.
Πάντως, στο κόκκινο κρασί υπάρχουν περισσότερες φαινόλες από ό,τι στο λευκό. Αναφερόμενος στο κρασί της Αρκαδίας, ο φυσιοδίφης Θεόφραστος γράφει ότι αυτό τρελαίνει τους άνδρες και αυξάνει τη γονιμότητα των γυναικών. Στην Αχαΐα ένα άλλο είδος αμπέλου κάνει τις γυναίκες να αποβάλλουν, ενώ ο οίνος της Τροιζήνας προκαλεί στειρότητα. Τέλος, σύμφωνα με τον ίδιο, στη Θάσο υπάρχουν δύο είδη οίνου. Το ένα διευκολύνει τον ύπνο, ενώ το
άλλο προκαλεί αϋπνία.
Τα όσα ισχυρίζεται ο Θεοφράστος δεν έχουν αποδειχθεί, αλλά έρευνα που δημοσιεύθηκε στην British Medical Journal υποστηρίζει ότι στους "Βαρελόφρονες" σημειώνονται λιγότερα περιστατικά οστεοπόρωσης από ό,τι σε εκείνους που απέχουν από την οινοποσία. Ιταλοί ερευνητές ισχυρίζονται ότι όσοι αγαπούν το κρασί έχουν κατά 20% μειωμένες πιθανότητες να αναπτύξουν χολολιθίαση.

Επίσης, στην British Medical Journal δημοσιεύθηκε το 1995 μελέτη, σύμφωνα με
την οποία οι άνδρες που καταναλώνουν μικρές ποσότητες κρασιού παθαίνουν σπανιότερα οστεοπόρωση. Τέλος, σε έρευνες της τελευταίας δεκαετίας υποστηρίζεται ότι τα αντιοξειδωτικά που περιέχονται στο κρασί προστατεύουν από ορισμένες μορφές καρκίνου.

Περί μέθης

Ο φιλόσοφος που επηρέασε όσο κανείς άλλος τη σύγχρονη δυτική σκέψη, ο Αριστοτέλης, συνδέει το ρήμα μεθύω/μεθώ με το θύω/θυσιάζω.
Εξάλλου, ο Σιμωνίδης υποστηρίζει ότι η μέθη γέννησε την τέχνη του θεάτρου, καθώς ο πρώτος ηθοποιός ο Θέσπις από την Ικαρία της Αττικής ερμήνευσε το πρώτο του έργο σε κατάσταση μέθης την εποχή του τρύγου. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, έτσι πήρε το όνομά της η τρυγωδία/τραγωδία.

Πάντως, βάσει άλλων εκδοχών, η λέξη τραγωδία προήλθε από τη θυσία τράγων στο θεό Διόνυσο. Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει σχέση μεταξύ του θεάτρου και της οινοποσίας, εφόσον ο θεός Διόνυσος ήταν προστάτης τόσο της ανεξέλεγκτης οινοποσίας όσο και της τέχνης του θεάτρου.
Ο Φιλόχωρος επισημαίνει ότι η οινοποσία δεν αποκαλύπτει μόνο το ποιόν του πότη, αλλά, επειδή κάνει τους ανθρώπους ελευθερόστομους, τους ωθεί να αποκαλύψουν και τι πραγματικά σκέπτονται για τους άλλους... "Ο οίνος δείχνει τη σκέψη του ανθρώπου" έλεγαν οι αρχαίοι.


Η αντιμετώπιση του hang over στην αρχαιότητα

Οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς συμφωνούν ότι η καλύτερη μέθοδος για να μη μεθύσει ο πότης είναι να φάει κράμβη. Μάλιστα, ο φυσιοδίφης Θεόφραστος γράφει ότι ακόμη και η οσμή της κράμβης επηρεάζει την ανάπτυξη του αμπελιού.

Ο Αναξανδρίδης συνιστά στους μεθυσμένους να λουστούν και να φάνε ράπανο,

ενώ ο Νικοχάρης θεωρεί ότι το καλύτερο "γιατροσόφι" συνίσταται στην κατανάλωση βραστών κάστανων.

Πάντως, ο Αμφις τονίζει ότι ακόμη πιο αποτελεσματική από την κράμβη για την καταπολέμηση της μέθης είναι μια αναπάντεχη στενοχώρια...

Μέτρον άριστον

Πάντως, στην αρχαία ελληνική γραμματεία γίνεται λόγος και για τις επιπτώσεις του αλκοολισμού και παροτρύνονται οι λάτρεις του οίνου να πίνουν με μέτρο.
Στο έργο του "Δειπνοσοφισταί", ο Αθήναιος επικαλείται το Μνησίθεο, ο οποίος είχε πει ότι οι ίδιοι οι θεοί επινόησαν τον οίνο για τους ανθρώπους ως μέγιστο αγαθό, αλλά μόνο για εκείνους που το χρησιμοποιούν σωστά. Για όσους, απεναντίας, πίνουν ανεξέλεγκτα μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνο.
"Διότι τρέφει πάντοτε εκείνους που τον πίνουν με λογική και μέτρο. Δίνει στο σώμα δύναμη, καθώς και στην ψυχή, και είναι χρησιμότατος και στην ιατρική,
γιατί ανακατεύεται στα φάρμακα που πίνουμε και δεν είναι λιγότερο καλός για τις πληγές. Στα καθ' ημέραν γεύματα μας φέρνει ευθυμία, όταν με μέτρο πίνεται και είναι νερωμένος. Αλλά άμα πίνεται άμετρα και υπερβολικά, μας φέρνει όλο γκρίνιες. Αν πάλι αυτός πίνεται μισό νερό και οίνος, τότε ζαλίζει τα μυαλά και μανιακούς μας κάνει. Τέλος, αν πίνεται αγνός, φέρνει παραλυσία".
Ο επικός ποιητής Πανύασις (500-450 π.Χ.) γράφει και αυτός ότι το κρασί είναι το καλύτερο δώρο των θεών προς τον άνθρωπο, γιατί με αυτό ταιριάζουν όλα τα άσματα, οι χοροί και οι καλές φιλίες. "Αυτό διώχνει από τις καρδιές μας όλες τις στενοχώριες, όταν πίνεται με μέτρο. Μα αν το μέτρο υπερβείς, τότε πλέον θα σε βλάψει και κακό θε να σε βρει".

Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι ο πολυμήχανος Οδυσσέας κατατρόπωσε το σωματικά δυνατότερο Κύκλωπα Πολύφημο, μεθώντας τον με γλυκό κόκκινο κρασί.